Rak szyjki macicy - profilaktyka

Rak szyjki macicy jest najczęstszym nowotworem narządów płciowych kobiecych w Polsce.
Zapadalność na inwazyjnego raka szyjki macicy wynosi obecnie ok. 15 nowych zachorowań na 100000 kobiet co daje około 4000 przypadków rozpoznawanych każdego roku. Około 2300 chorych umiera każdego roku z powodu tego nowotworu.
W ciągu ostatniego 20-lecia zaobserwowano spadek zachorowalności na raka szyjki macicy. Poziom spadku zachorowań nie jest jednak tak wyraźny jak w krajach, w których prowadzono przesiewowe badania cytologiczne o zasięgu populacyjnym. Z tego powodu zapadalność na raka szyjki macicy pozostaje nadal 2-3 krotnie wyższa niż w krajach wiodących w zwalczaniu raka szyjki macicy.
Szczyt zachorowań na raka przedinwazyjnego to wiek 25-40 lat. Rak inwazyjny rozpoznawany jest najczęściej w piątej i szóstej dekadzie życia.


Powstawanie raka szyjki macicy jest procesem złożonym i nie do końca poznanym. Obserwacje epidemiologiczne oraz wyniki badań pozwoliły wykazać grupę czynników zwiększających ryzyko wystąpienia tego nowotworu.
Znaczącą rolę w transformacji nowotworowej nabłonka pokrywającego szyjkę macicy przypisuje się infekcjom wirusowym zwłaszcza wirusami z grupy HPV i HSV.
W populacji kobiet z udokumentowaną przewlekła infekcją wirusami HPV 16 i 18 wykazano zwiększone ryzyko występowania raka szyjki macicy w tym również raka gruczołowego.
Inne czynniki predysponujące do wystąpienia raka szyjki macicy to:
- wczesne rozpoczęcie życia seksualnego
-częsta zmiana partnerów seksualnych
-palenie tytoniu
- leczenie immunosupresyjne po przeszczepach narządowych
- immunosupresja w przebiegu infekcji HIV

Profilaktyka raka szyjki macicy

Badanie cytologiczne wymazu z szyjki macicy stanowi podstawową metodę wykrywania patologii przednowotworowej i nowotworowej szyjki macicy.
Prowadzony systematycznie screening cytologiczny o zasięgu populacyjnym w krajach takich jak Finlandia czy Kanada spowodował spadek zapadalności na raka szyjki macicy o 65-70% , a śmiertelności o ok. 60%.

Rozpoznanie i objawy raka szyjki macicy

Rak przedinwazyjny przebiega najczęściej bezobjawowo, a rozpoznanie ustalane jest na podstawie badania cytologicznego z następową biopsją szyjki macicy.
Najczęstszym objawem raka inwazyjnego są plamienia i krwawienia po współżyciu.
Bóle miednicy, kręgosłupa czy kończyny dolnej charakterystyczne są dla przypadków raka zaawansowanego miejscowo.

Potwierdzeniem rozpoznania raka szyjki macicy jest badanie mikroskopowe wycinków z szyjki macicy.
Wykrycie nowotworów szyjki macicy w okresie bezobjawowym może dokonać się wyłącznie w wyniki regularnych badań profilaktycznych, które są najlepszą inwestycją dla zdrowia kobiety.
Dr n. med. Grzegorz Panek

Zobacz więcej >>